Günümüzde insanlar birbirleri ile iletişim kurarken ve eleştirilerini ortaya koyarken dijital mecralar olan sosyal medya platformlarını kullanmaktadır.
İnsanlar eleştirilerini ifade ederken bilerek veya bilmeden Türk Ceza Kanunu’na ve Yargıtay kararlarına göre hakaret içerebilecek kelimeler kullanmaktadırlar. Hakaret içeren kelimeler neticesinde yargı süreci ile karşı karşıya kalarak hapis cezası veya adli para cezası almaktadırlar.
Bu yazımızda, eleştirel yazılarda, ifadelerde kanunlara göre suç sayılmayan kelimeleri ve ifadeleri açıklamaya çalışacağız.
Hakaret suçu, 5237 sayılı TCK’nın 125. maddesinde düzenlenmiş olup, suçun temel halinin cezası üç aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezasıdır.
Hakaret suçunun kamu görevlisine karşı veya diğer nitelikli hallerle işlenmesi halinde suçun cezasının alt sınırı 1 yıldan az olamaz.
Hakaret suçunun alenen işlenmesi halinde ise suçun cezası 1/6 oranında arttırılır.
Örneğin; sokak ortasında görevini yapan bir polise ‘geri zekalı’ diyen sanık hakkında kamu görevlisine hakaret suçundan en az 1 yıl hapis cezasına hükmedilecek, sokak ortasında alenen hakaret ettiği için de cezası 1/6 oranında arttırılacaktır.
Hakaret sayılan kelimeler ve sözler Türk Ceza Kanunu’nda tek tek belirtilmemiştir.
Yine hakaret sayılmayan kelimeler de aynı şekilde kanunda tek tek belirtilmemiştir.
Hakaret sayılan veya sayılmayan kelimeler daha çok Yargıtay’ın yerleşik kararlarında belirtilmektedir.
Hakaret Suçu İçermeyen Kelimeler ve Sözler
Hakaret sayılmayan kelimeler ve sözler her ne kadar kanuna göre suç sayılmasa da genel manada rencide edici, onur kırıcı olarak kabul edilir.
Bu kelimelere örnek verecek olursak, ‘‘Allah belanı versin’’, ‘‘Allah çoluğunuzdan çocuğunuzdan çıkartsın’’, ‘‘Allah canını alsın’’ şeklindeki beddua kabul edilen sözler, ‘‘karaktersiz herif’’, şeklindeki eleştirel sözler itibar sarsıcı olsa da hakaret suçu kapmasında değerlendirilmemektedir.
Günlük yaşantımızda rencide edici, aşağılayıcı olsa da, nankör, ukala, adam değilsin, öl, geber, mal, üç kağıtçı, hain, yobaz, terbiyesiz, eşkıya, gavur, kıl, serseri, sevimsiz, karaktersiz, herif, aç gözlü, köylü, pis, lan, yalaka, görmemiş, bacaksız, gözün kör olsun, şizofren, artist, kurnaz, köylü, hain, kıvırtma, canavar, adi, gıcık, zıkkım olsun gibi eleştiri ve beddua niteliği taşıyan kelimeler, hukuk kurallarına göre hakaret suçunu oluşturmayacaktır.
Hakaret Sayılan Kelimeler ve Sözler
Yazımızın bu kısmında ise Türk Ceza Kanunu’na ve Yargıtay kararlarına göre hakaret sayılan sözcüklerden söz edeceğiz. Hakaret suçunun tanımına tekrardan gelecek olursak, bir kişinin onur şeref ve saygınlığını zedeleyecek somut, sözlü veya yazılı eylemler hakaret suçunu oluşturacaktır.
Yargıtay’ın yerleşik içtihatlarına göre günümüzde halkımız tarafından en çok kullanılan hakaret içeren sözler şu şekildedir:
Yavşak, hırsız, ulan, köpek, öküz, aptal, salak, geri zekalı, fahişe, pislik, rüşvetçi, hayvan, şerefsiz, pezevenk, s.rim, a. k.yduğumun, haysiyetsiz, alçak, amk gibi kelimeler Türk Ceza Kanunu’na ve yerleşik Yargıtay içtihatlarına göre hakaret sayılan kelimeler ve sözlerdir.
Özellikle küfürler ağır hakaret olarak kabul edilmektedir.
Ayrıca hakaret suçu sadece sözle işlenmemektedir. Yazı, şekil, görüntü, el hareketleri ve işaretleri ile de bu suç oluşabilmektedir.
Yazımızın başında da bahsettiğimiz gibi iletişimin dijital mecra ve sosyal medya platformları ile oldukça kolaylaştığı şu ortamda, birilerine ve özellikle halka mal olmuş kişilere (siyasetçiler, ünlüler, fenomenler vb.) karşı eleştiri mahiyetinde (niteliğinde) yazılar yazarken kullandığımız söz ve kelimelere dikkat etmekte fayda olacaktır.
Çünkü artık bazı kesimler hakaret davaları sonucu verilen adli para cezalarını ve avukatlık ücretlerini gelir kapısı olarak görmektedir.
Bir ünlünün sosyal medya paylaşımının altına binlerce yorum yapıldığında, ‘’Nereden fark edecek sanki benim yorumumu’’ deyip geçmemekte fayda vardır.
Paylaşımı yapan kişi kendisine hakaret eden yüzlerce kişiyi tek tek tespit edip, ayrı ayrı hakaret davası açması sonucu bu kişiler hakaret suçundan hapis veya adli para cezası almakta ve karşı tarafın avukatlık ücretini de karşılamaktadır.
Uzun sözün kısası: Birine bir eleştirel yorum ve yazı yazarken yazımızı okumanızda fayda olacaktır!
Bir sonraki yazımızda görüşmek üzere.
