İstanbul Atlas Üniversitesi Tıp Fakültesi Nöroloji Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Özgür Bilgin Topçuoğlu, 10 Mayıs Dünya İnme Farkındalık Günü dolayısıyla yaptığı açıklamada, inmenin önlenebilir bir hastalık olduğunu vurguladı. Prof. Dr. Topçuoğlu, inme riskini azaltmak için dört sağlık faktörüne ve dört sağlık davranışına dikkat edilmesi gerektiğini belirtti.
İnme Nedir? Nedenleri ve Belirtileri
Prof. Dr. Topçuoğlu, inmenin beyin damar hastalıkları sonucu ortaya çıkan bir fonksiyon kaybı olduğunu belirterek, iki ana türde görüldüğünü söyledi:
-
İskemik İnme: Beyin damarlarının tıkanması sonucu oluşur.
-
Hemorajik İnme: Beyin damarlarının kanamasıyla meydana gelir.
İnme belirtilerinin aniden veya kademeli olarak ortaya çıkabileceğini ifade eden Prof. Dr. Topçuoğlu, en sık görülen belirtileri şu şekilde sıraladı:
-
Yüz, kol veya bacakta hissizlik veya kuvvet kaybı.
-
Konuşma veya anlamada güçlük.
-
Ani bilinç kaybı veya bilinç bulanıklığı.
-
Baş dönmesi, denge kaybı.
İlk 4,5 Saat Hayati Önem Taşıyor
İnme durumunda erken müdahalenin hayati önem taşıdığını belirten Prof. Dr. Topçuoğlu, "İskemik inmelerde ilk 4,5 saat içinde pıhtı eritici ilaçlarla tedavi sağlanabilir. Ancak bu süre aşılırsa veya başlangıç saati bilinmiyorsa bu tedavi uygulanamaz. Bu nedenle zaman beyindir" dedi.
İnme Nedenleri: Damar Tıkanıklığı ve Pıhtı Atması
Prof. Dr. Topçuoğlu, inmenin başlıca nedenlerini şu şekilde açıkladı:
-
Damarların Tıkanması: Beyne kan taşıyan damarlarda pıhtı oluşumu.
-
Pıhtı Atması: Kalp veya boyun damarlarından beyine pıhtı atması.
-
Kanın Pıhtılaşma Eğilimi: Metabolik hastalıklar, kanser ve gebelik gibi durumlar.
İnme Riskini Azaltmak İçin 4 Sağlık Faktörü ve 4 Sağlık Davranışı
Prof. Dr. Topçuoğlu, inmenin önlenmesinde Türk Nöroloji Derneği'nin önerdiği dört sağlık faktörüne ve dört sağlık davranışına dikkat çekti:
Dört Sağlık Faktörü:
-
Vücut Kitle İndeksi: Sağlıklı kilo hedeflenmeli.
-
Kan Şekeri Seviyesi: Normal aralıkta tutulmalı.
-
Kan Kolesterol Seviyesi: Düzenli olarak kontrol edilmeli.
-
Kan Basıncı: Yüksek tansiyon kontrol altında olmalı.
Dört Sağlık Davranışı:
-
Sigara İçmeme: Sigara bırakılmalı.
-
Fiziksel Aktivite: Haftada en az 150 dakika tempolu yürüyüş.
-
Diyet: Akdeniz tipi beslenme tercih edilmeli.
-
Uyku: Yeterli ve kaliteli uyku sağlanmalı.
Akdeniz Diyeti ve Egzersizle Beyin Sağlığınızı Koruyun
Prof. Dr. Topçuoğlu, inme riskini azaltmak için Akdeniz tipi beslenmenin benimsenmesi gerektiğini belirtti. Sebze ve meyve ağırlıklı, bitkisel proteinler ve sağlıklı yağlar içeren bir diyetin beyin damar sağlığına katkı sağlayacağını vurguladı.
-
Haftada 150 Dakika Egzersiz: Orta tempolu yürüyüşler veya hafif egzersizler.
-
Akdeniz Diyeti: Sebze, meyve, zeytinyağı ve tam tahıl ağırlıklı beslenme.
Uyku Kalitesine Dikkat Edin
Prof. Dr. Topçuoğlu, uykunun beyin damar sağlığı açısından kritik olduğunu belirterek, yetersiz ve kalitesiz uykunun inme riskini artırabileceğini söyledi. Özellikle uyku apnesi gibi uyku bozukluklarının tedavi edilmesi gerektiğini vurguladı.
“Uyku, beynin dinlenmesini ve yenilenmesini sağlar. Uyku kalitesini artırarak inme riskini azaltmak mümkündür” dedi.
İnme Riskini Azaltmak İçin Uzmanlardan Destek Alın
Prof. Dr. Özgür Bilgin Topçuoğlu, inmenin önlenebilir bir hastalık olduğunu belirterek, özellikle risk grubundaki bireylerin düzenli sağlık kontrollerini ihmal etmemesi gerektiğini söyledi. "Erken teşhis ve doğru yaşam tarzı değişiklikleri ile inme riski büyük ölçüde azaltılabilir" diye ekledi.