Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdür Yardımcısı Hamit Harun Bağcı, Türkiye genelinde talasemi taşıyıcılığının yüzde 2,1 oranında olduğunu, ancak bazı bölgelerde bu oranın yüzde 0,6 ile yüzde 13 arasında değişebildiğini açıkladı. Bağcı, talaseminin halk sağlığı açısından ciddi bir sorun olduğunu belirtti.
Talasemi Nedir? Belirtileri ve Tedavisi
Talasemi, kırmızı kan hücrelerinin bozukluğu sonucu ortaya çıkan ve kansızlığa (anemi) yol açan genetik bir hastalıktır. Bağcı, talasemiyi şu ifadelerle tanımladı:
“Talasemi, yorgunluk, zayıflık, soluk cilt gibi belirtilerle kendini gösterir. Şiddetli vakalarda kemik deformiteleri ve kan nakli gerekliliği görülebilir.”
Evlilik Öncesi Tarama Programları ile Erken Teşhis
Sağlık Bakanlığı, talasemi taşıyıcılığını tespit etmek amacıyla 1994 yılında başlattığı taşıyıcılık taramalarını 2003 yılında 'Hemoglobinopati Kontrol Programı' ile genişletti. 2018 yılında ise bu program 'Evlilik Öncesi Hemoglobinopati Tarama Programı' adıyla 81 ilde uygulanmaya başlandı.
Evlilik öncesi rapor almak isteyen çiftler, kan testi yaptırarak talasemi taşıyıcısı olup olmadıklarını öğreniyor.
“Talasemi, Akdeniz Bölgesinde Daha Sık Görülüyor”
Bağcı, talaseminin Akdeniz'e komşu ülkelerde ve Türkiye'nin bazı bölgelerinde daha yaygın olduğunu belirtti:“Türkiye genelinde talasemi taşıyıcılığı yüzde 2,1 seviyesinde. Ancak bazı bölgelerde bu oran yüzde 13’e kadar çıkabiliyor.”
Akdeniz'e kıyısı olan ülkeler ve Türkiye'nin Akdeniz Bölgesi, talasemi taşıyıcılığı açısından yüksek riskli bölgeler arasında yer alıyor.
Talasemi Taşıyıcıları İçin Özel Danışmanlık Hizmetleri
Evlilik öncesi tarama programı kapsamında, talasemi taşıyıcılığı tespit edilen çiftlere danışmanlık hizmeti veriliyor. Sağlık Bakanlığı, çiftlerin sağlıklı çocuk sahibi olabilmesi için tüp bebek yöntemi ve sağlam embriyo transferi gibi seçenekler sunuyor.
“Eşlerin ikisinin de taşıyıcı olması durumunda hematoloji ve genetik uzmanları devreye giriyor. Sağlıklı nesiller için gerekli tüm tedbirler alınıyor.” dedi Bağcı.
Talasemiye Karşı Bilinçlenme ve Erken Tanı Önemli
Sağlık Bakanlığı, Dünya Talasemi Günü olan 8 Mayıs’ta toplumun bu hastalık hakkında bilinçlendirilmesi gerektiğine dikkat çekti. Talasemi taşıyıcılığı, hastalığın yayılmasını önlemenin ve sağlıklı nesillerin yetişmesini sağlamanın temel adımı olarak görülüyor.
