Yeni Zelanda’da yapılan bir araştırma, göz sağlığının yalnızca görme problemleriyle değil, aynı zamanda erken yaşta demans riskiyle de ilişkili olduğunu ortaya koydu. Otago Üniversitesi'nden uzmanların yürüttüğü çalışma, retina sağlığındaki bozulmaların, genç yaşta demans gelişme riskini önemli ölçüde artırabileceğini gösterdi.
Retina İncelmesi Demansın Erken Belirtisi Olabilir
Araştırmaya göre, göz arkasındaki ışığa duyarlı doku olan retinanın normalden ince olması, demansın 60'lı, 50'li hatta 40'lı yaşlarda teşhis edilme olasılığını artırıyor. Tıbbi literatürde ‘retina incelmesi’ olarak bilinen bu durum, görme kaybı, renk algısında değişiklik ve ışık çakmaları gibi belirtilerle kendini gösterebiliyor.
Otago Üniversitesi'nden araştırmacılar, gözdeki atardamarlarda daralma ve toplardamarlarda genişleme belirtilerinin de demans riskiyle bağlantılı olduğunu belirtti. Uzmanlar, retina sağlığındaki bu değişimlerin, beyin ve göz arasındaki kan akışının yetersiz olduğunu ve bu durumun hafıza kaybına neden olan nörolojik süreçleri tetikleyebileceğini ifade etti.
Göz Muayeneleri Erken Demans Tespitinde Önemli Rol Oynayabilir
Çalışmanın başyazarı psikolog Dr. Ashleigh Barrett-Young, retina incelmesi ve damar değişimlerinin, yalnızca göz sağlığı sorunlarına değil, aynı zamanda beyin sağlığına da işaret edebileceğini söyledi. Dr. Barrett-Young, düzenli göz muayenelerinin, demans riski taşıyan bireyleri erken dönemde belirlemek için basit ve düşük maliyetli bir yöntem olabileceğini vurguladı.
“Retina görüntülemeleri, demans riskini orta yaşta tespit etmede güvenilir bir yöntem olabilir. Ancak bu testler, yalnızca risk göstergesi sunar ve kesin teşhis koymaz.” - Dr. Ashleigh Barrett-Young
Araştırma 900 Katılımcıyla 45 Yıl Boyunca Gerçekleştirildi
Araştırma, ortalama yaşı 45 olan 900 Yeni Zelandalı üzerinde yapıldı. Katılımcılar, 45 yıl boyunca düzenli olarak takip edilerek göz sağlığı ve bilişsel durumları incelendi. Retina sağlığı kötü olan bireylerin, 45 yaşına geldiklerinde bilişsel gerileme belirtileri gösterme olasılığının daha yüksek olduğu gözlemlendi.
Araştırmacılar, göz sağlığının demans riskini değerlendirmede önemli bir biyolojik belirteç olabileceğini ve bu tür tarama yöntemlerinin toplum sağlığı için yaygınlaştırılabileceğini belirtti.
Demansın Erken Belirtileri ve Diğer Fiziksel Göstergeler
Araştırmada göz sağlığı dışında, demans riskiyle bağlantılı başka fiziksel göstergeler de incelendi. Bunlardan biri çeneyi hareket ettiren temporalis kasının boyutuydu. Bu kasın küçüklüğü, genellikle genel kas kaybı (sarkopeni) ile ilişkilendirilirken, demansın erken bir habercisi olabileceği ifade edildi.
Demans Nedir ve Erken Belirtileri Nelerdir?
Demans, beyin hücrelerinin hasar görmesi sonucu ortaya çıkan ve hafıza, düşünme ve sosyal becerileri olumsuz etkileyen bir beyin hastalığıdır. Erken belirtiler şunlardır:
-
Hafıza kaybı ve unutkanlık: Özellikle son olayları hatırlamada zorluk.
-
Düşünme ve muhakeme sorunları: Karar verme ve problem çözmede zorluk.
-
Dil becerilerinde bozulma: Kelime bulma ve konuşma zorluğu.
-
Görsel algı sorunları: Nesneleri tanıma ve yön belirleme güçlüğü.
-
Sosyal becerilerde zayıflama: Davranış değişiklikleri ve kişilik bozuklukları.
Düzenli Göz Muayeneleri ve Sağlıklı Yaşam Önemli
Uzmanlar, düzenli göz muayenelerinin ve sağlıklı bir yaşam tarzının demans riskini azaltabileceğini belirtiyor. Göz sağlığını korumak için:
-
Düzenli göz muayeneleri yaptırın.
-
Sağlıklı beslenin ve fiziksel olarak aktif kalın.
-
Sigara ve aşırı alkol tüketiminden kaçının.
-
Stres yönetimi ve zihinsel egzersizlerle beyin sağlığınızı destekleyin.
