Türkiye’de 40 yaş üstü her 5 kişiden birinde görülen KOAH’ın büyük ölçüde tanı almadan ilerlediğini belirten Medical Park Bahçelievler Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Fatime Yavuz, “Türkiye’de yaklaşık 3 milyon KOAH hastası var fakat çoğu, hastalığının farkında bile değil” dedi. Dünyada üçüncü ölüm nedeni haline gelen KOAH’ın, Türkiye’de solunum sistemi hastalıklarına bağlı ölümlerin çoğundan sorumlu olduğu belirtildi.
KOAH Nedir? Akciğerlerde Sinsi ve İlerleyici Tahribat
Dr. Yavuz, KOAH’ın “mikrobik olmayan iltihabın neden olduğu, ilerleyici tıkayıcı akciğer hastalığı” olduğunu vurguladı.
Hastalığın iki ana bileşenini şöyle açıkladı:
-
Amfizem: Akciğerdeki hava keseciklerinin harabiyeti
-
Kronik bronşit: Hava yollarının şişmesi ve balgam artışı
Bu iki sorunun birleşimi, zamanla nefes almayı ciddi şekilde zorlaştırıyor.
‘KOAH Türkiye’de Her 5 Kişiden 1’inde’
Hastalığın 40 yaş üstünde yüzde 15-20 oranında görüldüğünü söyleyen Dr. Yavuz, verilerin ciddi boyutlarda olduğuna dikkat çekti:
-
Türkiye’de yaklaşık 3 milyon KOAH hastası var.
-
Hastaların çoğu tanı almamış durumda.
-
KOAH dünyada yılda 2.9 milyon ölüme yol açıyor.
-
Türkiye’de solunum sistemi hastalıklarına bağlı ölümlerin yüzde 61.5’i KOAH nedeniyle gerçekleşiyor.
KOAH’ın En Büyük Nedeni: Sigara
KOAH’ın en önemli risk faktörünün sigara olduğunu belirten Dr. Yavuz:
“Aktif sigara içenlerin yaklaşık yarısında hayat boyu KOAH gelişme riski bulunuyor.” dedi.
Sigara dışında risk faktörleri:
-
Hava kirliliği
-
Mesleki toz ve kimyasal maddeler
-
Ev içi duman (kömür–odun sobası)
-
Pasif içicilik
-
Genetik yatkınlık (Alfa-1 antitripsin eksikliği)
Hastalık Sinsi İlerliyor: İlk Belirtiler Hafife Alınıyor
Dr. Yavuz, KOAH’ın sessizce ilerlediğini belirterek uyardı:
“Hastalar öksürük, balgam ve merdivende nefes nefese kalmayı önemsemiyor. Bunları sigaraya bağlıyorlar. Oysa erken tanı ile hastalığın ilerlemesi durdurulabilir.”
KOAH tanısında en önemli yöntem Solunum Fonksiyon Testi (SFT).
'KOAH Tedavi Edilmez Ama İlerlemesi Durdurulabilir'
Hastalığın tamamen iyileşmediğini ancak kontrol altına alınabildiğini belirten Dr. Yavuz tedavi sürecini şöyle özetledi:
-
Sigaranın bırakılması en etkili adım
-
İnhaler ilaçlar ile bronş genişletme
-
İleri evrede oksijen tedavisi
-
Pulmoner rehabilitasyon programları
-
Düzenli doktor takibi
Beslenme ve Yaşam Tarzı Hastalığı Yönetmede Kritik
Uzm. Dr. Yavuz’un önerileri:
-
Sigara ve dumanlı ortamlardan uzak durmak
-
Hava kirliliği yüksek günlerde dışarı çıkmamak
-
Düzenli egzersiz
-
Grip ve zatürre aşıları
-
Protein ağırlıklı beslenme
-
Bol sıvı tüketimi
“Aşırı kilo nefes darlığını artırır, aşırı zayıflık kas gücünü azaltır” diyerek dengeli beslenmeye dikkat çekti.